Kalite Kontrol ve Lotlu Stok Yönetimi Süreci
Gıda, kimya, otomotiv, plastik, mobilya dahil birçok sektörde Kalite Kontrol sürecinin yönetilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır.
Üretim yapan bir işletmede kalite kontrolün, müşterilerin hatasız ürünler almalarını ve ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlayan bir süreç olduğu görülüyor. Kalite Kontrol sürecinin aksatılması ile yanlış şekilde üretim yapılması halinde ise tüketicileri riske atabilir ve geriye dönülemez hataları ortaya çıkarabilir. Örneğin ABD Ulusal Otoyol Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA), Japon şirketi Takata’nın ürettiği hava yastıklarında tespit edilen imalat hatası sonrası, söz konusu ürünlerin kullanıldığı araçlarını geri çağırmayan otomotiv üreticileri hakkında soruşturma başlattı. Geri çağırma neredeyse 69 milyon hava yastığı şişiricisini içeriyor ve milyarlarca dolara mal olabilir. Geri çağırma 2019’un sonuna kadar sürdü ve çözülmesi 2020 yılını da kapsayacak gibi görülüyor.
İşletmelerin Kalite Kontrol süreçlerini yönetebilmeleri için ise öncelikli olarak gerek hammadde(malzeme), gerek yarı mamül, gerekse mamül düzeyindeki tüm stokları lotlu olarak kurgulamaları ve yönetmeleri gerekmektedir. Lot numarasına ortak özelliklere sahip bir ürün grubuna verilen sayısal rakamların birleşimidir diyebiliriz. Aynı partide üretilmiş ya da ortak bir malzeme içeriyor olabilirler. Lot numarasına parti numarası, kod numarası veya lot kodu da denir.
Her şirketin bir ürüne lot numaraları atamasının farklı bir yolu vardır. Üretim tarihi, yeri, son kullanma tarihi veya birden fazla sayının bir kombinasyonunu temel alabilir. Ne olursa olsun, envanterdeki lot numarası, yalnızca bu ürün grubu için geçerli olan benzersiz bir tanımlayıcı basamak dizisidir aslında.
Aşağıdaki tabloda çok net olarak görebileceğimiz üzere A Kodlu Stoğun farklı tarihlerde farklı lot no ile üretildiğini görmekteyiz.
|
Mamül Stok Kodu |
Mamül Stok Adı | Lot No | Üretim Tarihi |
Son Kullanma Tarihi |
|
20200001 |
A Kodlu Stok | 20200000100001 | 03.02.2020 | 02.03.2020 |
|
20200001 |
A Kodlu Stok | 20200000100002 | 04.02.2020 |
10.03.2020 |
|
20200001 |
A Kodlu Stok | 20200000100003 | 05.02.2020 |
20.03.2020 |
|
20200001 |
A Kodlu Stok | 20200000100004 | 06.02.2020 |
30.03.2020 |
|
20200002 |
B Kodlu Stok | 2020000200001 | 03.02.2020 |
02.03.2020 |
|
20200002 |
B Kodlu Stok | 2020000200002 | 04.02.2020 |
10.03.2020 |
|
20200002 |
B Kodlu Stok | 2020000200003 | 05.02.2020 |
20.03.2020 |
| 20200002 | B Kodlu Stok | 2020000200004 | 06.02.2020 |
30.03.2020 |
Örneğin 20200000100001 kod’lu Mamülün hangi lotlu hammadde ve/veya yarı mamuller ile üretildiğini de aynı mantıkla hammadde ve yarı mamül lot yönetimi ve takibi ile rahatlıkla sağlayabiliriz. Böylelikle örneğin 20200001-20200000100001 lot’lu Mamül üründe kullanılan örneğin X-001 lot’lu hammadde de problem olduğunu tespit edersek 20200001-20200000100001 lot’lu Mamülün geri çağırılması sürecini rahatlıkla veriye dayalı olarak sağlayabiliriz.
Faydalı olması dileğiyle,
Saygılarımla,
Ahmet Savaş Göktürk
