ERP Projelerinin Gizli Maliyetleri
ERP projelerinin firma ihtiyaçlarının tam olarak anlaşılması ve analiz edilmesi sadece iş süreçlerinin doğru bir şekilde modellenmesi ile mümkündür. Büyük yatırımlar yapılarak kurulmaya çalışılan ERP projelerinin başarısızlık ile sonuçlanması veya projelerin uzaması, ERP projelerinin maliyet unsurlarını yükselten ana sebeplerin başında geliyor.
ERP projelerini gerçekleştirmek isteyen şirketler süreci takip ve analiz etmeli, doğru zamanda etkili karar vermelidir. ERP projelerinde ana maliyetler dış çerçeveden bakıldığında anlaşılabiliyor. Ancak ERP projelerinde yanlış atılan her bir adım projelerin gizli maliyetini artıran bir unsur olarak görülür.
ERP projesini hayata geçirmek isteyen şirketler, belirledikleri maliyet kalemleri dışında gizli maliyetler ile karşılaşabiliyor. Bu yazımızda ERP projelerinin gizli maliyetlerini ele alalım.
ERP Projelerinin Gizli Maliyetleri Nelerdir ?
ERP projelerinin maliyetleri şirketlerin istek ve ihtiyaçlarına göre değişmektedir. Genel bir ifade ile ERP projelerinin maliyetlerini ele alacak olursak toplam maliyet; yazılım lisansları, özelleştirme, kurulum, uygulama, eğitim, yeni versiyon güncelleme bedelleri ve yıllık bakım hizmetleri gibi maliyetlerin toplamından oluşuyor.
Toplam maliyeti önemli ölçüde etkileyen gizli maliyetler şirketlerin bütçelerini zorlayabiliyor. ERP projelerinin gizli maliyetlerini daha detaylı inceleyelim.
1. Süreç Modelleme Maliyeti
İş süreçlerinin düzgün modellenmemesi ve buna bağlı olarak analizin doğru bir şekilde yapılamaması gizli maliyetleri artıran en önemli unsur oluyor.
ERP projelerinde modelleme araçları kullanılmadan genel resim rahatlıkla görülemez. Süreç modellemelerinin firma ihtiyaçlarına uygun şekilde oluşturulmadığında ortaya çıkabilecek probleme kısa zamanda müdahale edilemez.
Doğru bir şekilde modellenemeyen iş süreçleri;
- Analiz süreleri,
- Danışmanlık süreleri,
- Kurulum süreleri,
- Canlı kullanıma geçiş sürelerini artırır.
Projede yaşanan gecikmeler ciddi maliyet kalemi oluşturur. İstenilen verimin alınabilmesi için modelleme araçları doğru bir şekilde uygulanmalıdır.
2. Altyapı Maliyeti
Bir lisanslama ile ERP yazılımı satın alındıysa sunucu ve altyapı yazılımlarının (işletim sistemi, veri tabanı, uygulama sunucusu vb.) maliyetini de satın alan firma tarafından karşılanmalıdır.
Yazılım tedarikçisi hem yazılımı hem de onun tam performansla çalışması için gerekli altyapı hizmetini size bir arada sunar. Firmalar lisanslama bedellerini değerlendirirken çoğunlukla içerisindeki bu en önemli kalemi göz ardı ederek yanlış bir kanıya veya pahalı bulmaya meyillidir.
Altyapı maliyeti en gizli maliyetlerden biridir. Bir ERP sistemini benzer kullanıcı sayısı ve veri yükü ile 3 sunucuda yönetebiliyorken bir diğeri aynı performansı göstermek için 35 sunucuya ihtiyaç duyabilir. Bu konuda satın alınacak yazılımın teknolojisi temel belirleyicidir.
3. Hizmet Bedeli Maliyeti
ERP yazılımını satın almak isteyen şirketler süreci sistematik bir şekilde yürütebilmek için proje ekibi oluşturur. Bu ekipte farklı departmanda çalışan kişiler görev alacaktır.
Uzun süren projelerde, maaş bordrosunda olan ve projeye emek harcayan çalışanların ve yöneticilerin harcadığı zaman, bu projeye vakit ayırırken asıl sorumlu oldukları diğer işlerin aksamasından kaynaklı kayıplar, ciddi ve genellikle göz ardı edilen bir maliyettir.
4. İş gücü Maliyeti
Sadece proje esnasında değil canlı kullanıma geçildikten sonra da yeni teknik uzmanlıklara sahip çalışanlara ihtiyaç olur. Satın alınan sistemin altyapı ihtiyacı, yönetim kolaylığı, öğrenilebilirliği, kullanılabilirliği gibi etkenler teknik ekibin sayısında belirleyici olur.
Bir çözümü sorunsuz ve kesintisiz şekilde yönetmek ve sürdürmek için IT departmanında 4 kişinin çalışması yeterliyken bir diğer çözümde bu sayı 15’e çıkabilir.
ERP projelerinin en gizli maliyetlerinden biri olan iş gücü maliyetini tam olarak saptayabilmek için şirketlerin kendi bünyesinde özelleştirme ve geliştirme işlemlerini yapıp yapamayacağını analiz etmesi gerekir.
Kaynak
Endüstri Mühendisi
Ondokuz Mayıs Üniversitesi/Endüstri Mühendisliği (2016-2020)
