Stok Kontrol Metotları
İşletmelerde, üretimde önemli bir yeri olan stokların kontrol edilmesi gerekir. Stok kontrolü işletmede üretimin sürekliliğinin sağlanabilmesi yönüyle de önemlidir. Günümüzde stoklar kontrol edilmediğinde karşımıza çok ciddi sorunlar çıkabilir. İşletmede üretim şekline, sermaye kaynaklarına ve diğer faktörlere bağlı olarak birden fazla stok kontrol metodu uygulanabilir.
Başlıca Stok Kontrol Metotları
- Gözle Kontrol Metodu
- Çift Kutu Metodu
- Sabit Sipariş Periyodu Metodu
- Sabit Sipariş Miktarı Metodu
- ABC Metodu
Gözle Kontrol Metodu
Özellikle küçük işletmelerde depodan sorumlu kişiler tarafından uygulanan bir kontrol metodudur. Bu metodun uygulanması için stok kontrolünü yapan kişinin deneyimli olması gerekir. İlgili kişi veya kişiler stoklanan maddeleri gözle kontrol ederek karar verirler.
Çift Kutu Metodu
Küçük işletmelerde stoklanacak olan malzemeler kutu, bölmeler veya kısımlarda toplanmaktadır. Bu metoda göre stoklar iki kutuda toplanmaktadır. Bunlar asıl ve yedek kutudur. Asil kutuda toplanan malzemeler azalınca, yedek kutudaki stoklar kullanılmaya başlanır ve sipariş verilir. Bu metod, stoklanan madde miktarının az, fakat stok çeşidinin fazla olduğu küçük işletmelerde kullanılmaktadır.
Sabit Sipariş Periyodu Metodu
Bu metoda göre stok miktarları belirli bir sabit sürelere göre tespit edilir. Tespit edilen miktarları belirli düzeylere tamamlayacak olan sipariş miktarları verilerek stoklar tamamlanmaya calışılır.
Sabit Sipariş Miktarı Metodu
Bu metoda göre stoklar, önceden tespit edilmiş sabit sipariş miktarı seviyesine geldiğinde sipariş verilir. Sabit sipariş miktarı talep miktarı, birim fiyatları ve sipariş maliyetlerine göre belirlenmektedir.
ABC Metodu
Bu metod aslında işletmenizde yalınlaşmanın yöntemlerinden biridir. Yalın üretimin en önemli bulgularından biri olan süpermarket çekme sistemi ile tam uyumlu olarak çalışır. ABC metodunda stoklar, stok değeri ve kullanılma miktarına göre 3 sınıfa ayrılır. Kullanılma miktarlarına göre sırasıyla A, sırasıyla B ve C sınıfı olarak ayrılırlar. Bu gereksiz stoğun önüne geçmek için en başarılı stok metodudur.
